Bazylia: idealna do makaronu, pizzy, pesto

Bazylia (Ocimum basilicum) to roślina jednoroczna. Okres jej kwitnienia rozpoczyna się od czerwca i trwa w zasadzie do września. Zazwyczaj rośnie w umiarkowanych szerokościach geograficznych i osiąga wysokość od 20 do 60 centymetrów. Bazylia potrzebuje bardzo dużo ciepła, dlatego w warunkach poniżej 12 stopni Celsjusza nie rośnie i może być atakowana przez grzyby. Poszczególne gatunki bazylii różnią się kolorem, kształtem liści, smakiem i wielkością. 

Składniki bazylii

Zawartość olejków eterycznych w bazylii różni się w zależności od gatunku, pochodzenia i okresu zbioru. Najważniejsze składniki to linalol, estragol. eugenol oraz monoterpeny, a także na przykład cyneol i ocymen. Inne składniki to seskwiterpeny i fenylopropany. Oprócz olejków eterycznych zawiera też garbniki, flawonoidy oraz kwas kawowy. Różnorodne składniki nadają bazylii charakterystyczny smak oraz zapach.

Dokładne pochodzenie bazylii nie jest możliwe do ustalenia, ale przypuszcza się, że pochodzi z północno-zachodnich Indii. Można ją uprawiać w rejonach subtropikalnych, tropikalnych i umiarkowanych szerokościach geograficznych. Bazylia jest również sprzedawana w niewielkich doniczkach – można ją więc uprawiać również w domu. Istnieją różne odmiany. Bazylia purpurowa (Purpurascens) charakteryzuje się na przykład purpurowo-czerwonymi, poskręcanymi liśćmi i bladofioletowymi kwiatami. W porównaniu do innych odmian ma łagodny smak. 

Świeże oraz suszone liście bazylii są wykorzystywane w kuchni jako przyprawa. Jednak część aromatu bazylia traci po ususzeniu. Liście można porwać palcami lub zgnieść w moździerzu.

Bazylia reaguje na wysoką temperaturę i tak jak przy suszeniu bardzo szybko traci zapach, a więc podczas gotowania należy ją dodawać zawsze na końcu. Aby przechować świeże liście, należy posmarować je z obu stron oliwą z oliwek i zamrozić. Ta metoda jest stosowana również przy suszeniu liści. Kiedy trzymamy bazylię na parapecie, odstrasza natrętne muchy. Świeżą bazylię powinno się zrywać krótko przed wykorzystaniem w kuchni. Świeżą bazylię można trzymać w lodówce tylko przez kilka dni.

W medycynie bazylia nosi również nazwę „Basilici herba” i jest uważana za farmaceutyk. Z olejku eterycznego bazylii wytwarza się środki hamujące rozwój wrzodów żołądka, ponieważ bazylia ma właściwości przeciwzapalne i odrobaczające. W medycynie ludowej roślina ta jest wykorzystywana jako środek zapobiegający wzdęciom i utracie apetytu. Napar z liści bazylii ma działanie pobudzające trawienie. Zioło jest również stosowane w aromaterapii.