Ziemniak: smaczny i zdrowy

Ziemniak to bulwa pędu rośliny o takiej samej nazwie. Stosunkowo dużo czasu minęło zanim to bogate w skrobię warzywo na dobre zagościło w kuchni, po tym jak w XVI wieku zostało sprowadzone przez marynarzy. Ale potem rozpoczęła się historia jego niezrównanej popularności. Z jednej rośliny uzyskuje się od dziesięciu do dwudziestu pięciu bulw. Są prawdziwym magazynem składników odżywczych i wody. Ziemniaki mogą być białe, żółte, ochrowe, brązowe, jaskrawoczerwone i fioletowe. O ich zapachu decyduje również gleba, w której rosną. Przykładem są ziemniaki uprawiane na torfowisku lub wczesne ziemniaki.

Różnorodność odmian

W zależności od pory zbiorów ziemniaków występują one w odmianach od bardzo wczesnych do późnych, które są bardzo zróżnicowane pod względem smaku, koloru i czasu gotowania. Ziemniaki twarde nadają się do gotowania, a mączyste do przecierów, zup, pierogów i placków. Warto dodać, że reputacja ziemniaka jako warzywa tuczącego nie jest potwierdzona: W 100 gramach jest tylko około 70 kalorii. Dodatkowo pod łupiną zawartych jest wiele białek roślinnych, witamin i minerałów.

Ojczyzną ziemniaka są wyżyny Andów oraz regiony przybrzeżne Boliwii, Peru i Chile. Znaleziska archeologiczne wskazują, że rdzenni Indianie hodowali tam ziemniaki około 2000 lat temu. Istnieją jednak przypuszczenia, że ludzie uprawiali je już od 4000 do 7000 lat wcześniej. Najstarsze ślady dzikich odmian ziemniaków, datowane na 13 000 lat p.n.e. zostały znalezione na chilijskiej wyspie Chiloé mierzącej 190 km długości i 50 km szerokości. Hiszpanie sprowadzili ziemniaki do Europy w XVI wieku. Jednak dopiero w połowie XVIII wieku doceniono ich wartość jako produktu spożywczego.

Ziemniaki pasują do każdego menu – można je serwować gotowane, w mundurkach i smażone, również jako puree, pokrojone albo w całości, czy na przykład w krokietach lub tortilli. Najczęściej podaje się ziemniaki gotowane, pieczone w folii w piekarniku, smażone, glazurowane, puree. Popularne są ziemniaczane zapiekanki, krokiety, kluski, gnocchi, placki, sałatki, a także frytki, knedle i zupy.

Jak przechowywać ziemniaki

Ziemniaki powinny być przechowywane w chłodnym, suchym i ciemnym miejscu, najlepiej w temperaturze od 4 do 15 stopni Celsjusza. Prawidłowo przechowywane zachowują świeżość przez kilka miesięcy Wczesne ziemniaki należy spożyć w ciągu dwóch tygodni. Jeśli zaczynają kiełkować, należy je niezwłocznie zużyć.

Ziemniaki zawierają cenne składniki odżywcze, przeciwutleniacze, witaminy oraz minerały i są bezglutenowe. Mają pozytywny wpływ m.in. na poziom cukru we krwi i przewlekłe stany zapalne w obrębie przewodu pokarmowego.