Nasiona sezamu: bogate w żelazo
Nasiona sezamu to ziarna pochodzące od rośliny również zwanej sezamem. Sezam to rozpowszechniona roślina uprawna, prawdopodobnie jedna z najstarszych roślin oleistych na świecie.
Szczególne właściwości nasion sezamu
Sezam pochodzi pierwotnie z terenów Afryki i Indii, ale dziś jest uprawiany we wszystkich tropikalnych i subtropikalnych regionach świata. Nasiona sezamu zawierają cenny olej sezamowy z dużą ilością nienasyconych kwasów tłuszczowych. Nasiona sezamu mogą mieć kolor kremowy, brązowy lub czarny. Prażone lub nieprażone nasiona sezamu stanowią składnik dań słodkich lub pikantnych. Zdrowy olej sezamowy jest wykorzystywany przede wszystkim do celów kulinarnych. Nasiona sezamu należą do produktów spożywczych bogatych w selen i zawierają dużo żelaza oraz wapnia.
Nowe odmiany ułatwiają zbiory
Kwitnąca roślina sezamu wygląda podobnie do naparstnicy. Po około trzech miesiącach rozwija torebki, w których znajdują się nasiona sezamu. W nowszych odmianach udało się skutecznie zapobiec pękaniu torebek i niekontrolowanemu wypadaniu nasion sezamu. Zbiór nasion jest podobny do zbioru zbóż w Europie Środkowej.
Pochodzenie nasion sezamu
Nasiona sezamu pochodzą od dziko rosnących roślin z Azji Południowej. Znaleziska z terenu dzisiejszego Pakistanu i Mezopotamii świadczą o stopniowym rozpowszechnianiu się upraw w III i II wieku przed naszą erą. Późniejsze ślady znaleziono również w Afryce. Dziś sezam rośnie na całym świecie w klimacie tropikalnym i subtropikalnym. Największym producentem sezamu jest Sudan, następnie Birma, a trzecie miejsce zajmują Indie.
Udowodniono również, że nasiona sezamu miały także znaczenie kultowe: W piramidzie egipskiego faraona Tutenchamona znaleziono nasiona sezamu jako jeden z przedmiotów pochówku. Znane powiedzenie „Sezamie, otwórz się!” z baśni tysiąca i jednej nocy nawiązuje do wielkiego bogactwa, z jakim nasiona sezamu były utożsamiane w świecie arabskim.
Kiedy jest sezon na nasiona sezamu?
Okres zbioru nasion sezamu wypada we wrześniu, ale są one dostępne przez cały rok.
Wykorzystanie i przechowywanie nasion sezamu
Z nasion sezamu wytwarzany jest olej sezamowy, wykorzystywany w celach kulinarnych. Służą one także jako dodatek do pieczenia i składnik sałatek lub musli. Znane są też sezamki, słodycze z nasion sezamu, miodu i cukru. Z nasion sezamu powstaje też chałwa, ulubiony słodki przysmak. W kuchni arabskiej popularna jest też pasta ze zmielonych nasion sezamu, czyli tahini. Nasiona sezamu należy przechowywać w chłodnym, suchym i ciemnym miejscu. Tak jak wszystkie nasiona i orzechy również nasiona sezamu zawierają olej, który może jełczeć w przypadku zbyt długiego okresu przechowywania. Należy więc uważać na termin przydatności do spożycia.
Składniki nasion sezamu
Nasiona sezamu zawierają duże ilości wapnia i fosforu, który jest ważny dla kości i zębów. Poza tym zawierają dużo nienasyconych kwasów tłuszczowych, które chronią serce i naczynia krwionośne. Dla wegan liczy się duża zawartość żelaza i białka. Nasiona sezamu zawierają również dużo magnezu, który pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego i mięśniowego.
kcal: 565 kcal
Węglowodany: 10,2 g
Białko: 17,7 g
Tłuszcze: 50,4 g
Witamina A: 7 µg
Witamina B1: 0,8 mg
Witamina B2: 0,25 mg
Witamina B6: 0,79 mg
Witamina C: 0 mg
Witamina E: 2,5 mg
Wapń: 783 mg
Żelazo: 10 mg
Potas: 458 mg
Magnez: 347 mg
Sód: 45 mg