Owoce ziarnkowe: bomby witaminowe
Owoce ziarnkowe to zbiorcze określenie owoców z rodziny owoców ziarnkowych (Pyrinae). Owoce ziarnkowe swoją nazwę zawdzięczają temu, że w ich wnętrzu kryją się rozliczne niewielkich rozmiarów pestki. Należą do rodziny różowatych (Rosaceae). Owoce ziarnkowe można wykorzystać na wiele różnych sposobów. Możne je spożywać na surowo, ale także ugotowane lub wycisnąć z nich sok.
Szczególne właściwości owoców ziarnkowych
Termin owoce ziarnkowe obejmuje wszystkie odmiany owoców, które tworzą ziarnka. Znanymi przedstawicielami są jabłko i gruszka, ale także dzika róża, pigwa i nieszpułka należą do owoców ziarnkowych. W szczególności do sprzedaży trafiają odmiany, które mają określone właściwości: Muszą być trwałe i wytrzymałe oraz nie mogą być podatne na gnicie.
Imponująca różnorodność
Czy wiesz, że pod koniec XVIII wieku na świecie było około 20 000 różnych rodzajów jabłek? Liczba ta gwałtownie spadła. W rzeczywistości tylko około 60 uprawianych odmian jabłek ma obecnie znaczenie ekonomiczne. Niektóre znane odmiany to Jonagold, Elstar, Braeburn czy Granny Smith.
Podczas gdy odmian jabłek jest coraz mniej, liczba odmian gruszek w najnowszej historii wzrosła. Na przykład we Francji w XVII wieku znanych było około 300 odmian grusz. W XIX wieku istniało około 1000 odmian. Obecnie na świecie istnieje około 5000 odmian gruszek. Znanymi odmianami są przykładowo Konferencja, Abate Fetel, Bonkreta Williamsa czy Klapsa. Na świecie istnieje około 700 odmian pigwy. Są to tzw. siewki przypadkowe, a nie celowe krzyżówki. Znana jest odmiana Astheimer Perlquitte.
Skąd pochodzą owoce ziarnkowe?
Jabłko pochodzi od azjatyckiego dzikiego jabłka. Wywodzi się z Kazachstanu. Stamtąd znalazł długą drogę do Europy Gruszka pochodzi z regionu euroazjatyckiego. W XVIII i XIX wieku gruszki uprawiano przede wszystkim we Francji i Belgii. Pigwy pochodzą ze wschodniego Kaukazu i Zakaukazia. Później zaczęto je uprawiać także w Turcji i aż w Afganistanie. Pojawiają się one w Europie Środkowej od IX wieku. Rosły one tam głównie w cieplejszych regionach uprawy winorośli. Obecnie pigwy pochodzą z Azji i Europy. Jednak większość pigw jest zbierana w Uzbekistanie.
Kiedy jest sezon na owoce ziarnkowe?
Zbiory jabłek trwają od sierpnia do października, główny sezon zbiorów gruszek trwa od sierpnia do listopada. Oba owoce są jednak dostępne przez cały rok. Zbiór pigwy przypada na okres od października do listopada.
Do czego można wykorzystać owoce ziarnkowe i jak je przechowywać?
Owoce ziarnkowe można spożywać bez dodatków, a także wykorzystywać np. w sałatkach owocowych lub deserach. Z owoców ziarnkowych można także przyrządzać soki, zupy, dżemy i galaretki. Przy prawidłowym przechowywaniu owoce ziarnkowe zachowują swoją jakość w niemal niezmienionej postaci przez wiele miesięcy. Zwłaszcza jabłka można przechowywać przez bardzo długi czas i dlatego są one dostępne przez cały rok. Istnieją cztery różne poziomy przechowywania owoców ziarnkowych:
Naturalne przechowywanie oznacza przechowywanie na powietrzu, co może oznaczać chłodną piwnicę ziemną o wysokiej wilgotności. Chłodnia zapewniona przez urządzenie chłodnicze, które w zależności od rodzaju owoców ziarnkowych może utrzymywać określoną temperaturę na stałym poziomie. To zatrzymuje i spowalnia proces dojrzewania. Ponadto chłodnia potrzebuje systemu nawilżania powietrza, aby zapobiec wysychaniu owoców ziarnkowych. Przy przechowywaniu w kontrolowanej atmosferze (CA) nie tylko temperatura i wilgotność, ale także tlen i dwutlenek węgla są utrzymywane na stałym poziomie. Ten rodzaj przechowywania ma również na celu spowolnienie procesu dojrzewania. W przypadku przechowywania w warunkach ultra niskiej zawartości tlenu (ULO) zawartość tlenu w powietrzu jest bardzo obniżona i osiąga jedynie minimalny poziom niezbędny do dojrzewania owoców. W ten sposób proces dojrzewania ulega znacznemu spowolnieniu.
Co kryje się w owocach ziarnkowych
Gruszki są źródłem wielu ważnych witamin i minerałów. Warto wspomnieć o żelazie, potasie, miedzi, magnezie, fosforanach, jodzie i cynku. Pigwy są bogate w błonnik i zawierają wiele ważnych witamin i minerałów, takich jak żelazo, cynk, potas i sód. Nieszpułki zawierają wiele witamin i minerałów, zwłaszcza potas. Nieszpułka zawiera również wysoki poziom błonnika pokarmowego, takiego jak pektyna.