Olej rzepakowy: złotożółty i wyrazisty w smaku

Olej rzepakowy jest nośnikiem rozpuszczalnej w tłuszczach witaminy A, E i K, zawiera wiele składników mineralnych i ma zrównoważony stosunek kwasów tłuszczowych typu Omega 3 i Omega 6. Mogą one obniżyć poziom cholesterolu LDL i działają przeciwzapalnie. Przy zastosowaniu w kuchni rozróżnia się olej z pierwszego tłoczenia oraz olej rafinowany. Olej rzepakowy z pierwszego tłoczenia jest wrażliwy na wysoką temperaturę i nie można go w żadnym wypadku używać do smażenia.

Pierwotnie olej rzepakowy z powodu swoich gorzkich substancji i niezdrowych składników był używany raczej jako olej do lamp oraz smar. Również dziś duża część produkowanego oleju jest wykorzystywana do celów technicznych, przede wszystkim jako nośnik energii (biopaliwo). Jednak w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych poprzedniego stulecia wprowadzono uprawę odmian rzepaku bez gorzkich substancji i niestrawnych składników, dzięki czemu obecnie olej rzepakowy nie odbiega jakością i smakiem od importowanego oleju z innych roślin. O ile olej rzepakowy jeszcze w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku był wstydliwie sprzedawany jako „olej jadalny” lub „olej roślinny”, obecnie jego jakość potwierdzają odpowiednie normy. 

Rozróżnia się olej rzepakowy tłoczony na zimno, z pierwszego tłoczenia oraz rafinowany. Wykorzystanie oleju rzepakowego może być różne w zależności od odmiany. Tłoczony na zimno olej rzepakowy nie ma żadnych dodatków, ma naturalny złotożółty kolor i wyrazisty smak. Oleju tej jakości można używać do marynowania sałatek lub do sosów. Nie jest stabilny termicznie i w żadnym wypadku nie należy go używać do smażenia.

Natomiast rafinowany olej rzepakowy o neutralnym smaku może być wykorzystywany do smażenia. Jednak nie można go rozgrzewać do zbyt wysokiej temperatury. Jeśli zaczyna dymić, oznacza to, że temperatura jest zbyt wysoka. Wartościowy olej rzepakowy należy chronić przed światłem i przechowywać w ciemnym miejscu. Światło może prowadzić do rozpadu kwasów tłuszczowych. W takim przypadku olej jełczeje i jest niesmaczny.

Dobry olej rzepakowy jest bogaty w witaminy, składniki mineralne i wtórne substancje roślinne. Jeśli chodzi o witaminy, zawiera przede wszystkim rozpuszczalne w tłuszczach witaminy A, E i K, znane ze swego antyoksydacyjnego działania.