Owoce ziarnkowe: bomby witaminowe
Owoce ziarnkowe to zbiorcze określenie owoców z rodziny owoców ziarnkowych (Pyrinae). Owoce ziarnkowe swoją nazwę zawdzięczają temu, że w ich wnętrzu kryją się rozliczne niewielkich rozmiarów pestki. Należą do rodziny różowatych (Rosaceae). Owoce ziarnkowe można wykorzystać na wiele różnych sposobów. Możne je spożywać na surowo, ale także ugotowane lub wycisnąć z nich sok.
Co to są owoce ziarnkowe?
Cechą charakterystyczną owoców ziarnkowych jest gniazdo nasienne. Składa się ono z pięciu komór, w których znajdują się nasiona. Gniazdo nasienne nie jest twarde. Jest raczej gumowate lub pergaminowe. Najbardziej znanymi przedstawicielami owoców ziarnkowych są prawdopodobnie jabłka.
Jaka jest różnica między owocami ziarnkowymi a owocami pestkowymi?
W przeciwieństwie do owoców ziarnkowych, miąższ owoców pestkowych nie zawiera kilku nasion, a tylko jedno. Ale te dwa rodzaje owoców są ze sobą powiązane: należą do rodziny różowatych (Rosaceae).
Jakie owoce należą do owoców ziarnkowych?
Termin owoce ziarnkowe obejmuje wszystkie odmiany owoców, które tworzą ziarnka. Znanymi przedstawicielami są jabłko i gruszka, ale także dzika róża, pigwa i nieszpułka należą do owoców ziarnkowych. W szczególności do sprzedaży trafiają odmiany, które mają określone właściwości: Muszą być trwałe i wytrzymałe oraz nie mogą być podatne na gnicie.
Lista owoców ziarnkowych: Przegląd wszystkich gatunków
Ile z poniższych gatunków owoców ziarnkowych już znasz, a z którymi spotykasz się po raz pierwszy?
- Jarzębina
- Jarząb brekinia
- Świdośliwa jajowata
- Dzika róża
- Jabłoń dzika
- Gruszka nashi
- Jarząb domowy
Imponująca różnorodność
Czy wiesz, że pod koniec XVIII wieku na świecie było około 20 000 różnych rodzajów jabłek? Liczba ta gwałtownie spadła. W rzeczywistości tylko około 60 uprawianych odmian jabłek ma obecnie znaczenie ekonomiczne. Niektóre znane odmiany to Jonagold, Elstar, Braeburn czy Granny Smith.
Podczas gdy odmian jabłek jest coraz mniej, liczba odmian gruszek w najnowszej historii wzrosła. Na przykład we Francji w XVII wieku znanych było około 300 odmian grusz. W XIX wieku istniało około 1000 odmian. Obecnie na świecie istnieje około 5000 odmian gruszek. Znanymi odmianami są przykładowo Konferencja, Abate Fetel, Bonkreta Williamsa czy Klapsa. Na świecie istnieje około 700 odmian pigwy. Są to tzw. siewki przypadkowe, a nie celowe krzyżówki. Znana jest odmiana Astheimer Perlquitte.
Skąd pochodzą owoce ziarnkowe?
Jabłko pochodzi od azjatyckiego dzikiego jabłka. Wywodzi się z Kazachstanu. Stamtąd znalazł długą drogę do Europy. Gruszka pochodzi z regionu euroazjatyckiego. W XVIII i XIX wieku gruszki uprawiano przede wszystkim we Francji i Belgii. Pigwy pochodzą ze wschodniego Kaukazu i Zakaukazia. Później zaczęto je uprawiać także w Turcji i aż w Afganistanie. Pojawiają się one w Europie Środkowej od IX wieku. Rosły one tam głównie w cieplejszych regionach uprawy winorośli. Obecnie pigwy pochodzą z Azji i Europy. Jednak większość pigw jest zbierana w Uzbekistanie.
Kiedy jest sezon na owoce ziarnkowe?
Zbiory jabłek trwają od sierpnia do października, główny sezon zbiorów gruszek trwa od sierpnia do listopada. Oba owoce są jednak dostępne przez cały rok. Zbiór pigwy przypada na okres od października do listopada.
Wykorzystanie i przechowywanie owoców ziarnkowych
Owoce ziarnkowe można spożywać bez dodatków, a także wykorzystywać np. w sałatkach owocowych lub deserach. Z owoców ziarnkowych można także przyrządzać soki, zupy, dżemy i galaretki. Przy prawidłowym przechowywaniu owoce ziarnkowe zachowują swoją jakość w niemal niezmienionej postaci przez wiele miesięcy. Zwłaszcza jabłka można przechowywać przez bardzo długi czas i dlatego są one dostępne przez cały rok. Istnieją cztery różne poziomy przechowywania owoców ziarnkowych:
Prawidłowe przechowywanie owoców ziarnkowych: Różne poziomy przechowywania
Naturalne przechowywanie oznacza przechowywanie na powietrzu, co może oznaczać chłodną piwnicę ziemną o wysokiej wilgotności. Chłodnia zapewniona przez urządzenie chłodnicze, które w zależności od rodzaju owoców ziarnkowych może utrzymywać określoną temperaturę na stałym poziomie. To zatrzymuje i spowalnia proces dojrzewania. Ponadto chłodnia potrzebuje systemu nawilżania powietrza, aby zapobiec wysychaniu owoców ziarnkowych. Przy przechowywaniu w kontrolowanej atmosferze (CA) nie tylko temperatura i wilgotność, ale także tlen i dwutlenek węgla są utrzymywane na stałym poziomie. Ten rodzaj przechowywania ma również na celu spowolnienie procesu dojrzewania. W przypadku przechowywania w warunkach ultra niskiej zawartości tlenu (ULO) zawartość tlenu w powietrzu jest bardzo obniżona i osiąga jedynie minimalny poziom niezbędny do dojrzewania owoców. W ten sposób proces dojrzewania ulega znacznemu spowolnieniu.
Czy owoce ziarnkowe są zdrowe?
Gruszki są źródłem wielu ważnych witamin i minerałów. Warto wspomnieć o żelazie, potasie, miedzi, magnezie, fosforanach, jodzie i cynku. Pigwy są bogate w błonnik i zawierają wiele ważnych witamin i minerałów, takich jak żelazo, cynk, potas i sód. Nieszpułki zawierają wiele witamin i minerałów, zwłaszcza potas. Nieszpułka zawiera również wysoki poziom błonnika pokarmowego, takiego jak pektyna.
Owoce ziarnkowe: ważne witaminy i minerały
Owoce ziarnkowe są doskonałym źródłem wielu składników odżywczych wzmacniających nasz układ odpornościowy. Zawierają między innymi witaminę C, która zwalcza wolne rodniki. Ten rodzaj owoców zawiera również wapń i fosfor, które dbają o zdrowe zęby i kości.
Owoce ziarnkowe zawierają zdrowy błonnik
Błonnik, który znajdziemy w dużych ilościach w owocach ziarnkowych, pobudza pracę jelit i zapewnia uczucie sytości. Owoce w istotny sposób przyczyniają się do zdrowego trawienia i dlatego powinny regularnie pojawiać się w menu – oczywiście na przemian z dużą ilością warzyw.
Czy występuje alergia na owoce ziarnkowe?
Na pewno są osoby, które są uczulone na owoce ziarnkowe i dlatego na przykład po zjedzeniu jabłek skarżą się na pieczenie i swędzenie w jamie ustnej, a nawet duszność. Najczęściej wymieniany zespół alergii krzyżowej wynika z interakcji pyłku brzozy, orzecha i owocu ziarnkowego. Organizm rozwija obronę immunologiczną przeciwko jabłkom, którą wcześniej miał tylko przeciwko pyłkom brzozy. Jest to spowodowane substancjami zawartymi w pyłku i jabłkach, które są bardzo podobne i dlatego są mylone przez nasz organizm.
