Amarantus: cudowne ziarno Inków

Amarantus należy do najstarszych roślin uprawnych świata. Jego ziarno, przypominające proso, stanowiło podstawę pożywienia Inków, Azteków i Majów. 

Amarantus należy do rodziny szarłatowatych (Amaranthaceae) i pierwotnie pochodzi z Ameryki Środkowej i Południowej. Jest często określany jako pseudozboże, ponieważ ma podobne właściwości do zbóż, ale botanicznie nie należy do rodziny słodkich traw (Poaceae). Jest popularną rośliną ozdobną i uprawną. Amarantus ma długą historię jako tradycyjny produkt spożywczy w wielu kulturach.

Taksonomia amarantusa   

Amarantus, znany również jako wyczyniec, należy do rodziny Amaranthaceae. Botaniczna nazwa amarantusa to Amaranthus. Roślina ta ma charakterystyczne długie kłosowate kwiatostany, z powodu których bywa nazywana lisim ogonem. Przybierają one różne kolory – zielony, czerwony lub żółty. Wydłużone liście mają skórzastą teksturę. Amarantus to jednoroczna lub wieloletnia roślina zielna, która może osiągać wysokość od 30 do 200 centymetrów, w zależności od odmiany. Okrągłe lub owalne nasiona są małe, o średnicy od jednego do dwóch milimetrów.

Pochodzenie amarantusa

Amarantus to bardzo stara roślina uprawna, która pochodzi z Ameryki Środkowej i Południowej. Nasiona amarantusa datowane na prawie 9000 lat zostały znalezione w meksykańskich grobach. Dla Azteków amarantus był podstawowym pożywieniem obok kukurydzy.

Amarantus jest uprawiany w wielu częściach świata. Tutaj dowiesz się wszystkiego o uprawie amarantusa i kiedy jest na niego sezon. 

Gdzie uprawia się amarantus?

Amarantus jest uprawiany na całym świecie. Najważniejsze obszary upraw obejmują Meksyk, Peru, Chiny, Indie, Rosję i USA. W Meksyku i Peru amarantus jest uprawiany od wieków i stanowi ważny element lokalnej kuchni. W USA uprawia się go głównie w stanach Kolorado, Nebraska i Kentucky. W Europie roślina ta występuje głównie w krajach południowych, takich jak Hiszpania i Włochy.

Kiedy jest sezon na amarantus?

Sezon uprawy amarantusa zależy od regionu. W obszarach tropikalnych amarantus może być uprawiany przez cały rok, podczas gdy w klimacie umiarkowanym uprawia się go zwykle latem. Wzrost amarantusa trwa średnio od trzech do sześciu miesięcy, w zależności od odmiany i warunków uprawy.

Amarantus jest wszechstronną rośliną wykorzystywaną w różnej postaci i przyrządzaną na wiele sposobów. Tutaj dowiesz się więcej na temat zastosowania amarantusa.

Uważa się, ze amarantus ma właściwości krwiotwórcze, hemostatyczne, oczyszczające krew i przeciwzapalne. Ten gatunek zboża ma bardzo dużą gęstość składników odżywczych i witalnych, co rekompensuje działanie garbników. Istnieje również barwnik o symbolu E123, który nosi nazwę amarant. Jest to syntetyczny związek azowy o barwie niebiesko-czerwonej wykorzystywany jako barwnik spożywczy. Może on powodować podrażnienia skóry, dlatego powinien być niedostępny dla dzieci. Ponadto tej substancji powinny również unikać osoby, które mają alergię na aspirynę.

Kalorie: 370 kcal

Węglowodany: 56,8 g

Białko: 14,6 g

Tłuszcz: 8,8 g

Witamina A: 3 µg

Witamina B1: 0,8 mg

Witamina B2: 0,19 mg

Witamina B6: 0,4 mg

Witamina C: 0 mg

Witamina E: 1,4 mg

Wapń: 214 mg

Żelazo: 9 mg

Potas: 484 mg

Magnez: 308 mg

Sód: 25 mg

Amarantus jest uważany za zdrową żywność. Zawiera wiele ważnych składników odżywczych i jest bogaty w minerały, błonnik i białko. Tutaj dowiesz się wszystkiego o zdrowym pseudozbożu.

Pseudozboże amarantus: Bezglutenowe

Amarantus jest uznawany za pseudozboże, ponieważ jego ziarna mają takie zastosowanie jak ziarna innych zbóż, ale pod względem botanicznym należy do rodziny szarłatowatych. Nie zawiera glutenu, dlatego jest dobrym wyborem dla osób cierpiących na celiakię lub chcących przestrzegać diety bezglutenowej.

Wysoka zawartość minerałów

Amarantus zawiera wiele ważnych minerałów, takich jak żelazo, magnez, wapń, fosfor i potas. Żelazo bierze udział w procesie tworzenia czerwonych krwinek, magnez wspomaga funkcjonowanie mięśni i nerwów, wapń i fosfor są ważne dla zdrowia kości, a potas reguluje ciśnienie krwi.

Dobre źródło błonnika i białka

Amarantus jest doskonałym źródłem białka i błonnika. Błonnik zawarty w amarantusie pomaga regulować trawienie i zmniejsza ryzyko chorób serca i cukrzycy. Białko jest ważnym budulcem mięśni i wspomaga regenerowanie tkanek w organizmie. Amarantus ma dużą zawartość białka, w granicach 14–18 procent, co czyni go doskonałym źródłem tego związku dla wegetarian i wegan.

Kwas fitynowy w amarantusie

Amarantus zawiera także kwas fitynowy, który może w pewnym stopniu ograniczać wchłanianie składników mineralnych. Aby je zwiększyć, ziarna amarantusa można namoczyć lub pozwolić im wykiełkować zanim zostaną wykorzystane w potrawach. W rezultacie redukowany jest kwas fitynowy i poprawia się wchłanianie minerałów. Amarantus można także łączyć z innymi pokarmami bogatymi w witaminę C lub kwas mlekowy, ponieważ związki te rozkładają kwas fitynowy.

Dowiedz się, gdzie można znaleźć amarantus i o czym należy pamiętać przy jego zakupie i przechowywaniu.

Gdzie kupić amarantus?

Amarantus jest dostępny w wielu supermarketach i sklepach z żywnością ekologiczną. Oczywiście znajdziesz go również w lokalnym sklepie Kaufland.

Przed zakupem należy się upewnić, że jest on dobrej jakości i wolny od zanieczyszczeń. Najlepiej wybierać produkty ekologiczne, aby mieć pewność, że amarantus jest wolny od pestycydów i innych szkodliwych chemikaliów.

Jak długo można przechowywać amarantus?

Amarantus ma długi okres przydatności do spożycia, jeśli jest prawidłowo przechowywany. Najlepiej przechowywać go w chłodnym, suchym miejscu, aby uniknąć wilgoci i rozwoju pleśni. Po otwarciu należy go szczelnie zamknąć. Amarantus zwykle przechowuje się przez kilka miesięcy w nieotwieranym opakowaniu i przez kilka tygodni do miesiąca po otwarciu.

Moczenie ziaren amarantusa w wodzie zmniejsza zawartość garbników, które utrudniają przyswajanie substancji odżywczych przez organizm. Spożywanie dziennej porcji jest nieszkodliwe. Amarantus można jeść w postaci dmuchanego ziarna w musli, przetworzony na mąkę lub po namoczeniu, na przykład z warzywami na patelni.

Jak gotować amarantus?

Amarantus gotuje się całkiem prosto,
jak ryż lub komosę ryżową. Nadaje się również jako dodatek lub podstawa sałat i mis obfitości. To takie proste:

1. Najpierw wypłucz amarantus na drobnym sicie pod bieżącą wodą, aby usunąć brud i kurz.
2. Wlej na patelnię wodę w proporcji 1:2 i doprowadź i do wrzenia.
3. Następnie wsyp amarantus do wrzącej wody i zmniejsz ogień do średniego.
4. Teraz przykryj i gotuj amarantus przez 20-25 minut, aż będzie miękki i całkowicie wchłonie wodę.
5. Zdejmij garnek z ognia i odstaw amarantus pod przykryciem na kolejne pięć minut.
6. Rozgnieć amarantus widelcem i dopraw solą oraz przyprawami do smaku.

Samodzielne przygotowanie amarantusa dmuchanego

Amarantus dmuchany to chrupiący i zdrowy składnik wielu potraw. Jego samodzielne przygotowanie jest bardzo proste:

1. Rozgrzej patelnię na średnim lub dużym ogniu.
   
2. Wsyp niewielką ilość amarantusa na patelnię i mieszaj, aż napęcznieje.
3. Wsyp dmuchany amarantus do miski i powtórz proces z pozostałą ilością produktu.
4. Pozostaw dmuchany amarantus do ostygnięcia, a następnie przesyp do szczelnego pojemnika, w którym go przechowasz.

Jak jeść dmuchany amarantus?

W takiej formie amarantus jest doskonałym chrupiącym składnikiem musli, granoli lub misek smoothie. Można go także spożywać z mlekiem lub jogurtem jak płatki śniadaniowe albo dodać do kulek lub batonów energetycznych.

Bezglutenowe wypieki z amarantusem

Mąka amarantusowa jest bezglutenową alternatywą dla mąki pszennej, dzięki czemu stanowi doskonały składnik wielu przepisów na wypieki. Mąka amarantusowa charakteryzuje się jednak większą nasiąkliwością i wymaga dłuższego czasu pieczenia. Wyjaśnimy Ci, jak to zrobić:

1. Mąkę amarantusową można stosować w przepisach jako zamiennik mąki pszennej, należy jednak pamiętać o dodaniu innych mąk bezglutenowych, takich jak mąka ryżowa czy gryczana, aby poprawić właściwości wypiekowe.
2. Mąka amarantusowa charakteryzuje się większą nasiąkliwością, dlatego należy dodać nieco więcej płynu do wyrabianego z niej ciasta.
3. Ze względu na dużą zawartość składników odżywczych mąka amarantusowa może mieć lekko gorzki smak. Aby go złagodzić należy ją łączyć z innymi rodzajami mąki.
4. Mąka amarantusowa wymaga dłuższego czasu pieczenia niż pszenna.

Jak jeść płatki amarantusa?

Płatki amarantusa mają wszechstronne zastosowanie w kuchni.

Można je przyrządzić na śniadanie jako alternatywę dla płatków owsianych. Po prostu ugotuj płatki z mlekiem, jogurtem lub wodą i dodaj owoce, orzechy i/lub miód. Płatki amarantusa zwiększą zawartość błonnika i białka w smoothie. Dodatkowo nadadzą mu kremowej konsystencji. Płatki amarantusa można wykorzystać także jako naturalny zagęstnik do zup i gulaszy. Wystarczy dodać ich garść do potrawy podczas ugotowania. Z płatków amarantusa można przygotować także pyszne batoniki musli w połączeniu z płatkami owsianymi, orzechami i suszonymi owocami.

Istnieje wiele sposobów na wykorzystanie płatków amarantusa w kuchni. Najlepiej po prostu je wypróbować.