Gryka: Bezglutenowy superfood
Gryka zawiera dużą ilość wysokiej jakości składników odżywczych. Jest bezglutenowa, zdrowa i ma szerokie zastosowanie. Warto jednak wiedzieć, że gryka nie jest zbożem. Ta roślina, której ziarna są łudząco podobne do nasion pszenicy, należy do rodziny rdestowatych i jest tzw. pseudozbożem.
Szczególne właściwości gryki
Choć gryka smakuje jak zboże, to nim nie jest. Zalety: Gryka nie zawiera glutenu, dlatego jest świetną alternatywą dla osób, które zmagają się z nietolerancją glutenu lub celiakią. Jej ziarno ma orzechowy, intensywny smak. Gryka jest bogata w witaminy i minerały. Jest bogatym źródłem wapnia i witaminy B. Z mąki gryczanej przygotowuje się tradycyjne polskie i ukraińskie potrawy, na przykład bliny. We Włoszech natomiast używa się jej do makaronu pizzoccheri, a we Francji do popularnych naleśników.
Pochodzenie gryki
Na Ukrainie znaleziono najstarsze jak dotąd dowody na to, że już przed wiekami ludzie żywili się gryką. Dzięki wymianie towarów roślina ta rozprzestrzeniła się w Holandii i Niemczech, gdzie dawała dobre plony nawet na słabych, piaszczystych glebach. W wyniku intensyfikacji rolnictwa i stosowania sztucznych nawozów gryka w XVIII wieku została niemal całkowicie wyparta z pól. Obecnie odmiany tego bezglutenowego zamiennika zboża zyskują coraz więcej zwolenników. Największe uprawy gryki znajdują się obecnie w Brazylii.
Kiedy jest sezon na grykę?
Zbiór gryki odbywa się najczęściej jesienią. Przez cały rok jest jednak dostępna w postaci mąki lub suszonego ziarna.
Wykorzystanie i przechowywanie gryki
Grykę można kupić w postaci ziarna, kaszy, płatków i mąki, Dzięki temu ma ona bardzo szerokie zastosowanie. Płatki gryczane są doskonałym dodatkiem do musli. A w klopsikach używa się ich zamiast pieczywa do wiązania masy z mięsa mielonego. Ziarna gryki jako dodatek do potraw świetnie zastępują ryż. Można z nich nawet ugotować gryczane risotto. Mąka gryczana nadaje się do naleśników, makaronów, a także do pieczenia ciastek.
O tym warto pamiętać, jedząc grykę
Grykę niełuskaną należy dokładnie umyć przed przyrządzeniem i jeść ją z umiarem. Łuski zawierają fagopirynę – aktywny składnik, który jest szkodliwy, jeśli jest spożywany w nadmiarze. Aby się tym nie martwić, wystarczy po prostu używać ziarna łuskanego. Gryka dość szybko jełczeje. Dlatego należy przechowywać ją z dala od światła w szczelnym pojemniku i kupować w mniejszych ilościach.
Składniki gryki
Gryka zawiera około 10 procent wysokiej jakości białka. Jego wartość biologiczna jest nawet wyższa niż w orkiszu i prosie.
Kalorie: 346 kcal
Węglowodany: 71 g
Białko: 9,8 g
Tłuszcz: 1,7 g
Witamina A: 0 µg
Witamina B1: 0 mg
Witamina B2: 0 mg
Witamina B6: 0 mg
Witamina C: 0 mg
Witamina E: 0 mg
Wapń: 0 mg
Żelazo: 0 mg
Potas: 0 mg
Magnez: 0 mg
Sód: 0 mg