Orzech makadamia: król orzechów
Orzech makadamia jest znany jako „król orzechów” i pochodzi z Australii. Jest owocem drzewa z rodziny srebrnikowatych i należy do owoców suchych, niepękających, ponieważ warstwa jego ścianki jest zdrewniała i otacza tylko pojedyncze nasiona.
Szczególne właściwości orzechów makadamia
Jest to jeden z najdroższych orzechów na świecie, ponieważ jego uprawa jest kosztowna. Orzech makadamia w łupinie jest podobny do naszych kasztanów. Jego skorupka jest jednak bardzo twarda i otwiera się ją mechanicznie. Smak orzechów makadamia jest delikatny. Dzięki cennym składnikom orzechy te wzmacniają serce i system nerwowy, a także zaopatrują organizm w ważne witaminy z grupy B. Poza tym orzechy makadamia są niezwykle pożywne: dzięki zawartości tłuszczu wynoszącej 75 procent ten „król orzechów” zajmuje czołowe miejsce wśród orzechów.
Taksonomia i pochodzenie orzechów makadamia
Orzechy makadamia pochodzą z Oceanii. Tu dowiesz się, jakie są najważniejsze właściwości tych egzotycznych orzechów i jak znalazły swoją drogę do Europy.
Taksonomia orzecha makadamia
Drzewo makadamia, czasem wielopienne, należy do rodziny srebrnikowatych (Protoceae) i może osiągać wysokość 18 metrów. Liście dorosłego drzewa są zebrane w okółku (do pięciu liści) i mogą mieć długość do 25 centymetrów i szerokość 7 centymetrów. Brzegi liści mogą być - w zależności od gatunku i wieku drzewa - gładkie lub ząbkowane, a kwiaty mają kolor kremowy lub różowy. Na drzewach makadamia wyrastają owoce pestkowe o rozmiarach od dwóch do czterech centymetrów. Okrągłe owoce są najpierw jasnozielone, a później stają się ciemnobrązowe. Mają gładką, skórzaną powierzchnię i ostro zakończoną górną część. Orzech (ziarno) ma wielkość od jednego do trzech centymetrów i tak jak drzewo jest nazywany orzechem makadamia. Jest otoczony łupiną o grubości od dwóch do pięciu milimetrów, która skrywa jadalny owoc – czyli orzech makadamia.
Skąd pochodzą orzechy makadamia?
Ojczyzną orzechów makadamia jest Australia. Tam orzechy te dojrzewają na dziko rosnących drzewach lasów deszczowych. Już rdzenni mieszkańcy (aborygeni) cenili te orzechy jako wartościowe źródło pożywienia, stając się w ten sposób ich odkrywcami. Około roku 1857 pierwszy gatunek drzewa makadamia został zaobserwowany przez Europejczyka w lesie nad rzeką Pine w zatoce Moreton. Swoją nazwę orzechy te zawdzięczają niemiecko-australijskiemu botanikowi Ferdynandowi von Mueller, który nazwał je tak na cześć swojego przyjaciela i kolegi Johna Macadam. Dopiero w roku 1965 rozpoczęto ich eksport. Dziś orzechy makadamia są uprawiane w tych regionach:
- Australia
- Hawaje
- Boliwia
- Brazylia
- Gwatemala
- Izrael
- Kalifornia
- Kenia
- Malawi
- Nowa Zelandia
- RPA
- Paragwaj
Uprawa i zbiory orzechów makadamia
Orzechy makadamia są uznawane za bardzo smaczne i bogate w składniki odżywcze. Ponadto z uwagi na trudną uprawę, skomplikowaną dalszą obróbkę i coraz większy popyt należą do najdroższych orzechów na świecie.
Gdzie uprawia się orzechy makadamia?
Miejscem pochodzenia orzechów makadamia jest wschodnie wybrzeże Australii. Roślina nie jest łatwa w pielęgnacji i wymaga klimatu subtropikalnego, dlatego lasy deszczowe Queensland są idealne. Pomimo wysokich wymagań tej wolno rosnącej rośliny, do obecnych obszarów uprawy oprócz Australii należą także Hawaje, Boliwia, Nowa Zelandia, Gwatemala, Brazylia, Kalifornia, Malawi, Kenia, Izrael, Paragwaj i RPA.
Kiedy zbierane są orzechy makadamia?
Konkretny czas zbioru orzechów makadamia różni się w zależności od obszaru uprawy. Dlatego okres zbioru wypada mniej więcej między marcem a grudniem, kiedy orzechy odrywają się od wiech i spadają na ziemię.
Kiedy jest sezon na orzechy makadamia?
Orzechy makadamia są dostępne w sprzedaży przez cały rok. Ich zbiór przypada na okres od marca do września w Australii i od września do grudnia na Hawajach. Po zebraniu są konserwowane. Zdejmuje się ich skorupkę, praży i pakuje próżniowo.
Kosztowne dalsze przetwarzanie orzechów makadamia
Kolejnym krokiem obróbki po zbiorze jest przede wszystkim wysuszenie orzechów. Długotrwały proces suszenia redukuje wilgotność orzechów do zaledwie kilku procent, dzięki czemu mogą być dłużej przechowywane i mają lepszą konsystencję. Rozłupywanie skorupki o grubości trzech milimetrów i prażenie orzechów wykonywane jest również z dużą starannością i uwagą. Po uprażeniu orzechy mają intensywniejszy smak i mogą być jeszcze dłużej przechowywane. W zależności od zastosowania orzechy makadamia mogą być solone, słodzone lub aromatyzowane w inny sposób.
Co kryje się w orzechach makadamia: kalorie, witaminy i minerały
Orzechy makadamia zawierają cenne składniki, takie jak nienasycone kwasy tłuszczowe, magnez, wapń i witaminy z grupy B. Orzechom tym przypisuje się pozytywny wpływ na układ krążenia. Różne badania dowodzą, że codzienne spożywania około dziesięciu orzechów makadamia już po czterech tygodniach może obniżyć poziom cholesterolu o dwanaście procent. Jednak w tym celu orzechy należy spożywać surowe, bez żadnej obróbki. Wartości odżywcze na 100 gramów orzechów makadamia:
Kalorie: 703 kcal
Węglowodany: 4 g
Białko: 7,5 g
Tłuszcz: 73 g
Witamina A: 0 µg
Witamina B1: 0,28 mg
Witamina B2: 0,12 mg
Witamina B6: 0,28 mg
Witamina C: 0 mg
Witamina E: 1,5 mg
Wapń: 51 mg
Żelazo: 0,2 mg
Potas: 265 mg
Magnez: 108 mg
Sód: 5 mg
Ile kalorii ma jeden orzech makadamia?
Jeden orzech makadamia waży średnio trzy gramy, czyli ma około 21 kalorii.
Czy orzechy makadamia są zdrowe?
Król orzechów słynie nie tylko ze swojego niepowtarzalnego smaku, ale również z cennych składników odżywczych. Tu się dowiesz, jak cenny jest ten wyjątkowy owoc.
Orzechy makadamia są bogate w witaminy i minerały
Orzechy te nie tylko zawierają wiele kwasów tłuszczowych, ale także ważne witaminy, takie jak witamina B, oraz składniki odżywcze, takie jak żelazo, potas, wapń, magnez i fosfor. Witaminy z grupy B są ważnymi regulatorami metabolizmu oraz posiadają właściwości przeciwutleniające. Przede wszystkim magnez, wapń i fosfor mają pozytywny wpływ na budowę kości, a żelazo odgrywa ważną rolę w transporcie tlenu, przez co jest niezbędne dla organizmu. Ogólnie rzecz biorąc orzechy makadamia są zdrowe, pod warunkiem, że są spożywane z umiarem. Orzechy mają dobry wpływ na układ krążenia, poziom cholesterolu i dostateczne ukrwienie mięśni.
Wsparcie zdrowego serca
Ogólnie orzechy (a więc też orzechy makadamia) są bogate w kwasy tłuszczowe Omega 3 i inne nienasycone kwasy tłuszczowe. Dbają o elastyczność naczyń, wspomagając tym samym lepszy przepływ krwi, mogą obniżyć poziom cholesterolu, a dzięki temu chronić serce i układ krążenia.
Wysoka zawartość tłuszczu w orzechach makadamia
Orzechy makadamia mają bardzo dużą zawartość tłuszczu – 73 gramów tłuszczu na 100 gramów orzechów. Zawierają ponad 80 procent nienasyconych kwasów tłuszczowych, z czego również kwasy Omega 3 i do 20 procent nasyconych kwasów tłuszczowych. Te kwasy tłuszczowe mają ekstremalnie pozytywny wpływ na nasz organizm. Dają nam energię, wzmacniają nasz układ odpornościowy i przyspieszają metabolizm. Z tego powodu orzechy makadamia są jednymi z najzdrowszych, ale też najdroższych orzechów na świecie. Dlatego też orzech makadamia jest uważany za „króla orzechów”.
Zakup i przechowywanie orzechów makadamia
Zdradzimy Ci, na co zwracać uwagę przy zakupie i przechowywaniu tych szlachetnych orzechów.
Zakup orzechów makadamia: na to musisz zwrócić uwagę
Orzechy makadamia są ekstremalnie trudne do rozłupania, dlatego zalecamy zakup orzechów już pozbawionych łupiny. Transport tych orzechów jest wieloetapowy, co sprawia, że są długo w drodze lub mogą być przez długi czas magazynowane.
Jak przechowywać orzechy makadamia?
Najdłużej zachowują świeżość wtedy, gdy są pakowane próżniowo. W lodówce w szczelnym opakowaniu wytrzymują do czterech tygodni, a zamrożone – do dwunastu miesięcy. Otwarte opakowania należy dobrze zamykać i regularnie kontrolować, ponieważ orzechy makadamia z uwagi na wysoką zawartość tłuszczu są podatne na rozwój pleśni. Spleśniałe orzechy można jednak łatwo rozpoznać po zapachu charakterystycznym dla zjełczałych produktów.
Jak można wykorzystywać orzechy makadamia w kuchni?
Orzechy makadamia to popularna przekąska. Te miękkie orzechy można też dodawać do musli, deserów, wypieków, a także wykorzystywać jako dodatek do chleba oraz składnik niektórych dań. Szczególnie dobrze smakują sosy wzbogacone orzechami makadamia. Orzechy makadamia należy przechowywać w chłodnym, suchym i ciemnym miejscu. Pakowane próżniowo mogą wytrzymać przez dłuższy czas.
Prażenie orzechów makadamia: tak to się robi
Orzechy makadamia można prażyć w piekarniku lub na patelni. Ten ostatni sposób jest wprawdzie trochę szybszy, ale gorzej daje się kontrolować równomierne prażenie i brązowienie orzechów. W obu przypadkach nie ma potrzeby dodatkowego natłuszczania olejem, chyba że wcześniej orzechy zostały przez Ciebie przyprawione.
Uwaga: Orzechy dość szybko brązowieją i często tylko kilka sekund dzieli je od stanu „dobrze uprażone” a „spalone”.
Prażenie orzechów makadamia w piekarniku – instrukcja:
- Wysyp orzechy makadamia na blachę do pieczenia, zachowując między nimi odpowiednie odstępy.
- Włóż blachę do piekarnika i ustaw temperaturę 150 stopni Celsjusza przy włączonej górnej i dolnej grzałce.
- Obserwuj orzechy, kiedy są w piekarniku i potrząśnij blachą, gdy pierwsze sztuki brązowieją, aby się obróciły.
- W zależności od piekarnika orzechy prażą się około dziesięć do piętnastu minut.
Prażenie orzechów makadamia na patelni – instrukcja:
- Postaw patelnię z nieprzywierającą powłoką na kuchence i ustaw średnie grzanie.
- Gdy patelnia się rozgrzeje, dodaj orzechy i potrząsaj patelnią co około dwie minuty, aby orzechy równomiernie się uprażyły i nie spaliły się.
- Prażenie na patelni powinno trwać około dziesięciu minut.
Jak rozłupać orzechy makadamia?
Orzechy makadamia rozłupuje się najtrudniej ze wszystkich orzechów na świecie. Nie da się tego zrobić zwykłym dziadkiem do orzechów, potrzebny jest specjalny dziadek do orzechów makadamia.
Nasza rada: Przy rozłupywaniu zalecamy założenie okularów ochronnych lub nawet maski do nurkowania, ponieważ szkło z masek do nurkowania jest hartowane i może wytrzymać nawet duże ciśnienie pod wodą. Jak prawidłowo rozłupać orzech:
- Wlej kilka kropli oleju spożywczego na gwint dziadka do orzechów makadamia.
- Włóż orzech do dziadka do orzechów nacięciem do góry.
- Na koniec przekręć gwint w dół – to spowoduje rozłupanie orzecha.
Wypieki z orzechów makadamia
Orzechy makadamia idealnie nadają się do wypieków – czy to ciastek, czy ciast, czy też nawet chleba. Najpopularniejsze i najbardziej znane są chyba ciastka z orzechami makadamia i kawałkami czekolady. Aby upiec ciastka z orzechami, należy po prostu dodać uprażone orzechy do przygotowanego ciasta. Przepis na te smaczne ciastka znajdziesz tutaj. Orzechy makadamia są też wspaniałym dodatkiem do ciasta marchewkowego.
Czy orzechy makadamia nadają się do gotowania?
Tak, orzechy makadamia nadają się zarówno do pieczenia, jak i gotowania. Mogą uszlachetnić każde słodkie i słone danie. Jak smakowałaby na przykład pieczeń z sałatką ziemniaczaną, cykorią i orzechami makadamia? Przepis na to smaczne danie znajdziesz na końcu tej strony.
Jakie produkty spożywcze dają się łączyć z orzechami makadamia?
Orzechy makadamia pasują prawie do każdego dania i można je łączyć z wieloma produktami spożywczymi. Wystarczy trochę kreatywności, a można wynaleźć pomysłowe połączenia. Oto kilka przykładów:
- Musli
- Ryby
- Mięso
- Marchewka
- Owoce jagodowe (na przykład maliny, borówki)
- Owoce cytrusowe (na przykład pomarańcze, kumkwat, grejpfrut)
- Kiwi
- Cynamon
- Miód
- Nabiał (na przykład twaróg, jogurt)
- Mango
- Męczennica jadalna
- Czekolada
- Ryż
- Cukinia
