Trwa wczytywanie danych

Trwa przesyłanie danych.

Rozpoznawanie grzybów: Te okazy są jadalne

Zbieranie grzybów można porównać z wielką wyprawą po skarb. Jeśli się powiedzie, wrócisz do domu szczęśliwy z całym koszem skarbów lasu. Kiedy pojawiają się pierwsze grzyby i jak rozpoznać grzyby jadalne w lesie lub na łące dowiesz się tutaj.

Widok z góry na kilka borowików w okrągłym koszu na ściółce leśnej. Widać także kawałek ręki, koca i butelki.
© Manu Prats/Stocksy – stock.adobe.com

Informacje w skrócie

  • Od kurki po czernidłaka kołpakowatego: Zapoznaj się z listą najpopularniejszych grzybów jadalnych
  • Mamy dla Ciebie informacje na temat grzybów jadalnych, zdjęcia i opisy.
  • Grzyby mają uniwersalne zastosowanie w kuchni: Tutaj znajdziesz przepisy i wskazówki dotyczące ich przygotowania oraz dowiesz się, jak sprawdzić grzyby jadalne.
Sezon na grzyby

Kiedy najlepiej zbierać grzyby?

Wiosna i lato to okres, w którym spędzamy dużo czasu na łonie natury. Dobrze, że jednocześnie jest to sezon na grzybobranie. Trwa on od kwietnia do września. Wiosną pojawiają się pierwsze smardze i prawdziwki, w miesiącach letnich można spotkać kurki, kasztany, podgrzybki i inne popularne grzyby jadalne. Wytrawni grzybiarze mają swoje sprawdzone miejsca, gdzie zbierają grzyby – jest ich wiele, bo każdy lubi inne warunki. Niektóre grzyby jadalne żyją w symbiozie z innymi roślinami, tzn. uzupełniają się wzajemnie i dlatego zawsze można je znaleźć w pobliżu tych roślin (zwykle pewnych gatunków drzew).


Różnorodność

Rozpoznawanie grzybów: Bogactwo smaków prosto z lasu

Do najbardziej znanych grzybów jadalnych należą borowiki, kurki i pieczarki. Ale jeśli wybierzesz się do lasu, możesz znaleźć jeszcze więcej jadalnych grzybów, które doskonale nadają się na sosy grzybowe, zupy czy pesto. Często nie wiemy, jak odróżnić grzyby jadalne od trujących, a nie jest to wcale takie trudne, jeśli wybierze się najbardziej charakterystyczne egzemplarze. Od kurki po podgrzybka brunatnego: Mamy dla Ciebie listę ze zdjęciami i opisami grzybów jadalnych, które są łatwe do rozpoznania i po prostu pyszne. Wskazówka: Jeśli nie jesteś jeszcze doświadczonym grzybiarzem, sprawdź w Internecie, gdzie znajduje się najbliższy punkt, w którym będziesz mógł poddać swoje zdobycze kontroli ekspertów.

Prawdziwek to prawdziwy klasyk

Dwa borowiki na runie leśnym.
© Digitalpress – stock.adobe.com Gruby, bulwiasty, biały trzonek i najczęściej brązowy kapelusz. Borowiki to klasyczne grzyby jadalne.

Borowik, potocznie zwany prawdziwkiem, należy do rodziny borowikowatych i posiada bardzo jędrny miąższ. Rozróżniamy siedem odmian jadalnych. Najbardziej charakterystyczną cechą prawdziwków jest gruba, bulwiasta, biała łodyga i zwykle brązowa czapeczka. W Europie najczęściej spotykany jest borowik zwyczajny, borowik sosnowy lub letni, czy borowik ciemnobrązowy, zwany też borowikiem czarnym ze względu na ciemną czapkę. Prawdziwki maja raczej łagodny aromat. Ten popularny grzyb smakuje nie tylko usmażony lub upieczony, ale także w stanie surowym. Pokrojony w drobną kostkę, doskonale komponuje się z sałatkami.  

Żółta eksplozja smaku: Kurka

Dwie duże kurki na leśnym mchu.
© Susie Hedberg – stock.adobe.com Wszystkie z jej 18 podgatunków są jadalne: Kurki to bardzo uniwersalny przysmak.

Jej lejkowaty kształt, żółto-pomarańczowy kolor i nieporównywalny smak sprawiają, że tzw. kurka prawdziwa jest wyjątkowym przysmakiem. Trzon może być grubszy lub cieńszy, a w kierunku kapelusza grzyb ma drobne blaszki. Jeśli widzisz kurkę w lesie, następna jest zwykle niedaleko i prawdopodobnie uda Ci się zebrać duże ilości tego pysznego grzyba, jeśli inny zbieracz Cię nie uprzedził. Ten rodzaj grzyba lubi towarzystwo. Nie tylko kolor, ale także zapach i aromat przypominają jajka, połączone z ziemistą, drzewną nutą, dlatego grzyb ten doskonale komponuje się z daniami z dziczyzny. 

Pełen wachlarz doznań smakowych: Parasola

Duża parasola na łące.
© joost lagerweij/EyeEm – stock.adobe.com Ze względu na swoje rozmiary parasola nazywana jest także parasolą olbrzymią.

Parasola jest krewnym pieczarki i nazywana jest także parasolą olbrzymią. Jak wygląda ten grzyb? Kapelusz ma dużą średnicę i z biegiem czasu otwiera się całkiem jak parasol. Typową cechą jest pierścień na środku łodygi, przypominający miękką skórkę. Starsze okazy można rozpoznać po tym, że po części są już zdrewniałe – nie oznacza to, że są niejadalne, ale zwyczajnie niesmaczne – więc lepiej ich nie zbierać do koszyka. Ze względu na swój kształt, parasola jest idealna do grillowania jak kotlet i możemy ją wykorzystać jako zamiennik mięsa w burgerze.

   

Zgrabny kapelusik: borowik kasztanowaty

Dwa borowiki kasztanowate na leśnej polanie.
© Eileen Kumpf – stock.adobe.com Grzybiarze uwielbiają zbierać borowiki kasztanowate.

Istnieje wiele rodzajów prawdziwków, które znawcy grzybów chętnie zbierają. Rozpoznać można je po kapeluszu. W przypadku borowika kasztanowatego kapelusz ma kształt półkuli i jest powleczony kasztanowym nalotem. Spód składa się z gęstych rurek w żółtych odcieniach. Wskazówka: Jeśli dociśniesz je lekko palcem, zmienią kolor na niebieski. Jest to grzyb o bardzo jędrnej strukturze, więc możesz go po prostu gotować.

   

Najlepszy przyjaciel sosny: Mleczaj rydz

Widok z góry na kwadratowy pojemnik wykonany z jasnego drewna, wypełniony rydzami, niebieskie tło.
© LariBat – stock.adobe.com Mleczaj rydz smakuje najlepiej podsmażony na maśle z cebulą dymką i położony na kromkę chleba.

Kapelusz rydza jest równomiernie okrągły, ma równomiernie rozmieszczone okręgi i jest koloru pomarańczowego. Szukaj go zawsze w pobliżu sosen, ponieważ żyje z nimi w symbiozie. Warto wiedzieć: Nie zdziw się, jeśli twój mocz po zjedzeniu rydzów zmieni kolor na czerwonawy – jest to normalny i nieszkodliwy efekt uboczny. Rydzów nie należy jeść na surowo, ponieważ mogą wywołać mdłości, ale po usmażeniu są smaczne i lekkostrawne.

   

Pieczarka łąkowa rośnie w polu

Duża białą pieczarka na łące.
© PHILETDOM – stock.adobe.com Pieczarki łąkowe rosną najczęściej na mało nawożonych łąkach, polanach leśnych, w ogrodach i parkach.

Zasadniczo różnice w smaku i wyglądzie między pieczarkami łąkowymi a pieczarkami w sklepie są niewielkie, ale te bywają często znacznie większe, a blaszki młodych okazów są czerwonawe, a nie tak ciemne jak u pieczarek, które regularnie trafiają na naszą listę zakupów. Szczególnie dobrze rosną na słabo nawożonych łąkach, polanach leśnych, w ogrodach i parkach.

   

Borowik brzozowy ma trzonek podobny do brzozy

Duży borowik brzozowy z grubym czaro-białym trzonkiem na ściółce pokrytej liśćmi.
© KlausDieter – stock.adobe.com Kiedy borowik brzozowy jest młody, jego kapelusz ma jasnobrązowy kolor i jest półkulisty, a potem stopniowo spłaszcza się.

Należy do rodziny borowikowatych i nazywany jest potocznie również kozakiem lub borowikiem brzozowym. Gdy grzyb jest młody, jego kapelusz ma jasnobrązowy kolor i jest półkulisty, a potem stopniowo spłaszcza się. Jak sama nazwa wskazuje, borowik brzozowy rośnie w pobliżu brzóz, ponieważ żyje on w symbiozie z tymi drzewami. Wizualnie jego trzonek z nakrapianym czarnymi plamkami. jest również bardzo podobny do kory brzozowej.  Nie bądź zaskoczony: Po ugotowaniu jędrny miąższ grzyba zmienia kolor na ciemny, co nie umniejsza jego smaku.

   

Czernidlak kołpakowaty to prawdziwa gwiazda wśród grzybów

Czernidlak kołpakowaty na trawie.
© Chamois huntress – stock.adobe.com Ze względu na swój wydłużony kształt nazywany również grzybem szparagowym: Czernidlak kołpakowaty.

Ze względu na swój wydłużony kształt i zewnętrzne łuski, czernidłak kołpakowaty, należący do rodziny pieczarkowatych, nazywany jest także czubajką. Pojawiający się w słowie „czernidłak” kolor „czarny” jest nie bez znaczenia: Pyszne są tylko młode okazy; gdy czernidłak się zestarzeje, jadalny grzyb zmienia kolor na ciemny i rozpływa się w atramentowej cieczy. Dlatego zbieraj zawsze tylko młode czubajki, które mają formę cylindra. Starsze okazy, choć nie są trujące, są niejadalne, ponieważ zaczynają się rozlewać i ciemnieć lub, jak mawiają doświadczeni grzybiarze, „kapać”.

   

Smardze potrafią znaleźć tylko wytrawni grzybiarze

Smardz jadalny na wilgotnej ściółce leśnej.
© thomaseder – stock.adobe.com Grzyb tylko dla szczęściarzy: Smardz jadalny jest wyjątkowo drogim rodzajem grzyba.

Jeśli uda Ci się znaleźć tego grzyba, jesteś prawdziwym szczęściarzem. Smardz jadalny to bardzo drogocenny okaz, często sprzedawany w postaci suszonej lub marynowanej Grzyb jest drogi, ponieważ występuje rzadko i naprawdę trudno go znaleźć. W niektórych krajach smardze są objęte ochroną i dlatego mogą być zbierane tylko w niewielkich ilościach na własny użytek. Można je rozpoznać po wyjątkowo niekształtnych kapeluszach, które strukturą przypominają gąbkę. Są bardzo popularnym dodatkiem do delikatnych sosów podawanych do pieczonej na różowo wołowiny lub polędwicy wieprzowej.


Przepisy

Przepisy: Uniwersalne i różnorodne dania z grzybami

Gdy przynosisz do domu koszyk pełen grzybów, pojawia się pytanie: Jakie pyszne danie mogę z nich przyrządzić? Jednym z klasycznych przepisów jest grzybowy sos śmietanowy, który można przygotować z prawie każdego rodzaju grzybów i podawany jest najczęściej z pierogami lub kluskami.  Grzyby dodajemy również do risotto, do pizzy lub do nadzienia w ravioli lub lasagne. Ze względu na stałą konsystencję i intensywny smak, często służą jako zamiennik mięsa w kuchni wegetariańskiej i wegańskiej. Na przykład wegetariańscy fani sznycli mogą przerzucić się na grzyby jadalne. Wśród pieczonych grzybów szczególną popularnością cieszą się pieczarki lub prawdziwki, które podobnie jak mięso w sznyclu wiedeńskim panieruje się, a następnie smaży na gorącym tłuszczu. Do smażenia w głębokim tłuszczu doskonale nadają się również czernidłaki kołpakowate. Dobrze komponują się z kwaśnymi sosami, kremami i dipami, takimi jak remoulade, kwaśna śmietana ziołowa, sos tatare czy zielony sos. 

Szukasz wyrafinowanych przepisów z grzybami? Tutaj znajdziesz zarówno klasyczne jak i bardzo oryginalne przepisy!