Warzywa kwiatowe i łodygowe: już próbowaliście?
Warzywa kwiatowe to warzywa, których kwiaty lub pąki są jadalne. Należą do nich kalafior, brokuły, kalafior Romanesco i karczochy. Znanymi przedstawicielami warzyw łodygowych są następujące warzywa: szparagi, seler naciowy, rabarbar i fenkuł.
Szczególne właściwości warzyw kwiatowych i łodygowych
Warzywa kwiatowe mają zazwyczaj bardzo aromatyczny i intensywny smak. Warzywa łodygowe często mają ostry, lekko kwaśny i intensywny smak. Warzywa łodygowe są z tego powodu popularne jako roślinna przyprawa lub dodatek do obfitych dań.
Warzywa kwiatowe
Warzywa kwiatowe są szczególnie bogate w błonnik, którego zawartość to około 10 gramów na 100 gramów produktu. Ponadto zawierają od jednego do trzech gramów białka i węglowodanów na 100 gramów, co sprawia, że są bardzo niskokaloryczne, a mimo to sycące. Ponieważ warzywa kwiatowe rosną ponad ziemią, zawierają z reguły dużo witaminy C; nie jest rzadkością ilość do 50 miligramów na 100 gramów. Warzywa kwiatowe zawierają też duże ilości potasu, wapnia i magnezu oraz sodu.
Warzywa łodygowe
Warzywa łodygowe zawierają średnio podobne ilości makroskładników odżywczych. Również warzywa łodygowe zawierają z reguły około 10 gramów błonnika na 100 gramów oraz od jednego do trzech gramów białka lub węglowodanów. Należy tu jeszcze jednak wspomnieć o dużej zawartości witaminy K lub kwasu foliowego, który jest zawarty w dojrzałych warzywach łodygowych. Jednocześnie warzywa łodygowe dostarczają znaczne ilości witaminy A i B oraz E. Warzywa łodygowe, tak jak warzywa strączkowe, zawierają duże ilości potasu, który ma działanie zasadowe i obniża wartość pH.
Skąd pochodzą warzywa kwiatowe i łodygowe?
Duża część spożywanych dziś warzyw kwiatowych pochodzi z rejony Azji Mniejszej. Należy tu wymienić przede wszystkim kalafior, który najpierw był znany w Azji Mniejszej. Dopiero w XVI wieku warzywa kwiatowe dotarły stopniowo również do Europy. Podczas gdy obecnie w Niemczech, Austrii i Szwajcarii uprawia się również krajowe warzywa kwiatowe (np. kalafior, brokuły lub Romanesco), importowane są także egzotyczne warzywa kwiatowe (np. karczochy lub kapary). Uprawa warzyw łodygowych natomiast przeżyła w Europie swój rozkwit dopiero w XX wieku. Najpierw uprawiano w Europie rabarbar.
W obszarze anglo-amerykańskim bardzo popularny jest seler naciowy, który jest obecnie uprawiany na dużą skalę również w Europie. Także warzywa łodygowe są spożywane już od tysięcy lat. Jednak odkrycie ich kulinarnego przeznaczenia było raczej przypadkowe, ponieważ warzywa łodygowe, podobnie jak warzywa kwiatowe, zazwyczaj nie mogą być spożywane na surowo, lecz najpierw należy je ugotować, udusić lub usmażyć. Dziś warzywa łodygowe uprawia się niemal na całym świecie. W Europie głównymi krajami uprawiającymi warzywa łodygowe są Włochy, Hiszpania i Francja. Również warzywa kwiatowe są uprawiane raczej w bardziej południowych klimatach, przede wszystkim w Portugalii, Hiszpanii, Turcji, Egipcie i Izraelu, a także w USA i Chinach. Z powodu rożnych okresów dojrzewania warzywa kwiatowe i łodygowe są dostępne prawie przez cały rok.
Do czego można wykorzystać warzywa kwiatowe i łodygowe i jak je przechowywać?
Warzyw kwiatowych i łodygowych ze względu na dużą zawartość błonnika z reguły nie należy spożywać na surowo; wyjątkiem jest tu seler naciowy. Dlatego warzywa kwiatowe i łodygowe smakują przede wszystkim po ugotowaniu lub uduszeniu. Pełnią one na przykład rolę zdrowego dodatku do obfitych dań, ale także składnika do przyrządzania koktajli. Poza tym warzywa kwiatowe i łodygowe są popularne również jako główny składnik dań z warzyw, takich jak na przykład wszelkiego rodzaju zapiekanki warzywne, w połączeniu z serem lub sosem śmietanowym.
Składniki warzyw kwiatowych i łodygowych
Ze względu na dużą zawartość błonnika warzywa kwiatowe i łodygowe są przede wszystkim zdrowe dla układu trawiennego. Kolejną zaletą warzyw łodygowych jest ich działanie wzmacniające odporność, które zapewnia duża ilość różnych witamin. Z kolei warzywa kwiatowe zawierają gównie składniki mineralne, które wpływają korzystnie na przemianę materii. Warzywa kwiatowe i łodygowe zawierają również liczne inne wtórne substancje roślinne, które mają działanie przeciwutleniające i rozszerzające naczynia krwionośne.