Smalec gęsi: aromatyczne smarowidło do chleba

Smalec gęsi jest lekko żółtawy i ma aromatyczny gęsi smak. Do jego produkcji potrzebny jest tłuszcz z gęsi (podskórna tkanka tłuszczowa gęsi). Jego temperatura topnienia jest stosunkowo niska i wynosi 25 stopni Celsjusza, a żeby uzyskać zwartą konsystencję, musi być schłodzony. Może się również zdarzyć, że smalec gęsi jest mieszany z innymi tłuszczami, na przykład smalcem wieprzowym lub łojem wołowym, aby uzyskać wyższą temperaturę topnienia. Smalec mieszany jest odpowiednio oznaczony na opakowaniu. Smalec charakteryzuje się stosunkowo wysoką zawartością nienasyconych kwasów tłuszczowych. Zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych wynosi około 58%, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych około 11%, a nasyconych kwasów tłuszczowych około 28%.

Smalec gęsi to znana potrawa w kuchni pomorskiej, którą często stosowano jako smarowidło. Tradycyjny sposób produkcji polega na tym, że surowy tłuszcz z gęsi moczy się przez noc w misce z cebulą. Proces ten powtarza się kilka razy, a na koniec suszy się go na desce i poddaje obróbce. Tłuszcz jest mielony w maszynce do mięsa, a następnie mieszany w garnku ze startą cebulą i przyprawami.

Najprościej jest używać smalcu gęsiego jako smarowidła do chleba. Można też wykorzystać go jako bazę do sosów lub dodać podczas przygotowywania czerwonej kapusty. Smalec gęsi domowej roboty może być przechowywany miesiącami, a nieotwarty smalec gęsi kupiony w sklepie – jeszcze dłużej. Podstawowym warunkiem długiego okresu przydatności do spożycia jest odpowiednie solenie.

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe zawarte w smalcu gęsim są również znane jako kwasy tłuszczowe omega-3. Mają one pozytywny wpływ między innymi na układ sercowo-naczyniowy. Jeśli gęś jest hodowana na wolnym wybiegu, stosunek kwasów tłuszczowych zmienia się na korzyść wielonienasyconych kwasów tłuszczowych.

Smalec gęsi od zawsze był chętnie stosowany jako domowy środek na różne choroby, a jego właściwości lecznicze są udowodnione. Szczególnie we wczesnym stadium przeziębienia, np. przy katarze, kaszlu czy zapaleniu oskrzeli, skuteczne okazały się okłady ze smalcu gęsiego na klatkę piersiową.