Ser: tysiące różnych odmian
Ser jest prawdopodobnie najbardziej znanym produktem spożywczym wytwarzanym z mleka. Występuje w niezwykłej różnorodności – z samej Francji, prawdopodobnie najbardziej znanego kraju pochodzenia sera, pochodzi około 1000 rodzajów sera. Sery są produkowane z różnych rodzajów mleka. Rozróżnia się rodzaje sera produkowane z mleka krowiego, koziego lub owczego.
Szczególne właściwości sera
Oprócz białka, wapnia i innych składników mineralnych, ser zawiera także witaminy. Jednak w zależności od rodzaju sera może on zawierać również sporo tłuszczu i soli. Szlachetna pleśń jest ważnym składnikiem w produkcji sera i nadaje mu aromat. Skórkę miękkich serów można jeść bez wahania. Zawiera ona aromat sera i dlatego jest zwykle wyjątkowo delikatna i lubiana. Sztuczne skórki, takie jak te z serów twardych lub półtwardych, które są wykonane z parafiny, wosku lub podobnych materiałów, należy odciąć i w żadnym wypadku nie wolno ich spożywać.
Co ma wspólnego ciasto z serem?
W produkcji serów masę serową określa się mianem „ciasta” (wnętrza sera). Szczególnie w przypadku sera twardego ma ono bardzo zwartą konsystencję i czasami może być nieco ziarniste. Dojrzewanie musi trwać co najmniej trzy miesiące, a maksymalnie kilka lat. Ser do krojenia ma zazwyczaj o wiele bardziej miękką konsystencję niż ser twardy. Czas dojrzewania jest znacznie krótszy, ale również wynosi co najmniej pięć tygodni. Można go kupić w postaci pałek, kulek itp. Półtwardy ser do krojenia osiąga dobry stopień dojrzałości już po trzech tygodniach.
Więcej ciekawostek o serze
Smak jest bardzo zróżnicowany: Od łagodnego do bardzo wyrazistego lub – jak w przypadku niektórych rodzajów sera z niebieską pleśnią – bardzo ostrego. Istnieje duża różnorodność serów miękkich. Najbardziej znanym z nich jest prawdopodobnie ser z białą pleśnią. Dostępne są również sery miękkie z kultur czerwonych. Podczas procesu dojrzewania skórka jest wielokrotnie smarowana słabą solanką. W ten sposób powstaje czerwona flora. Proces dojrzewania trwa od dwóch do trzech tygodni. Biały ser to jedyna odmiana, która nie dojrzewa. Jest dostępny w postaci nieprzetworzonej, ale także uszlachetnionej różnymi ziołami.
Skąd pochodzi ser?
Wraz z początkiem udomowienia kóz, owiec i bydła, około 12 000 lat temu narodziła się gospodarka pastwiskowa, a wraz z nią nastąpiło odkrycie sera. W celu przechowania dostępnej ilości mleka ludzie rozwinęli serowarstwo. Pierwotnie mleko kwaśniało i zsiadało się w glinianych garnkach pod wpływem ognia i promieni słonecznych. W najlepszym wypadku stawało się ono trwałą i nadającą się do przechowywania żywnością. Dowody archeologiczne pochodzą z Mezopotamii, gdzie serownie istniały już około 7000 lat temu. Dzięki serowniom z Grecji i Cesarstwa Rzymskiego sztuka serowarska rozpowszechniła się w całej Europie.
Kiedy jest sezon na ser?
Sery są dostępne przez cały rok.
Do czego można wykorzystać ser i jak go przechowywać?
Ser można wykorzystać w kuchni na wiele sposobów, najprostszym jest dodanie go do chleba. Tarty ser można wykorzystać do stworzenia pysznych zapiekanek, a biały ser do przygotowania pysznych sosów. Sposoby wykorzystania:
- Jedzony samodzielnie – niczym niezmącona radość z sera
- Topiony – fondue
- Marynowany – na przykład z ziołami i oliwą z oliwek
- Tarty – do dań takich jak kluski serowe
- Grillowany – twarde sery nadają się do grillowania
Ser najlepiej przechowywać w chłodnym, ciemnym miejscu o niskiej wilgotności.
Składniki sera
Ser jest zdrowy, ale powinien być spożywany z umiarem. Zawiera kwasy tłuszczowe omega-3, które są uważane za niezbędne i bardzo ważne dla serca i krążenia. Organizm nie może ich sam wytwarzać, więc muszą być dostarczane w diecie. Ser górski i ser z mleka siennego są szczególnie bogate w te ważne kwasy tłuszczowe. Sery takie jak camembert i ser z niebieską pleśnią zawierają duże stężenie witaminy A, która wspomaga procesy przemiany materii, wzrostu i widzenia w organizmie. Sery typu parmezan, camembert i roquefort zawierają dużo witaminy B2. Każdy ser jest bogaty w wapń.